Bài 48 - 25 Bài Đọc Hiểu - 竹取物語

Từ vựng

たけとりものがたり

竹取物語

chuyện công chúa Kaguya

The Tale of the Bamboo Cutter

たけ

竹

cây tre

bamboo

ふしぎ「な」

不思議「な」

kì lạ, lạ lùng

mysterious

ひかり

光

ánh sáng

light

だします

出します

phát ra

give out

よろこびます

喜びます

vui mừng

be pleased

なまえをつけます

名前を付けます

đặt tên

name

どんどん

ngày càng

rapidly

おとこ

男

con trai, đàn ông

man

～たち

những ~, các ~ (đi sau từ chỉ người, con vật biểu thị số nhiều)

(plural suffix for people and animails)

しかし

nhưng

but

ほとけいしのはち

仏の石の鉢

chiếc bình bát của đức Phật

buddha's stone bowl

ほうせき

宝石

đá quý

jewel

ねずみ

ねずみの皮

da chuột

mouse skin

りゅうのくびのたま

流の首の玉

ngọc cổ rồng

ball on the Dragon's neck

つばめ

chim yến, chim nhạn, chim én

swallow

かい

貝

sò

shell

てんのう

天皇

thiên Hoàng

emperor

どうしたの？

Sao đấy? (cách nói thân mật của どうしたんですか)

What's the matter? (informal equivalent of どうしたんですか)

もの

者

người

person

まんげつ

満月

trăng rằm

full moon

へいたい

兵隊

binh lính

soldier

まもります

守ります

bảo vệ, canh giữ

guard

よなか

夜中

nửa đêm, đêm khuya

middle of the night

～でいっぱいになります

tràn ngập ~

be filled with ~

とびます

飛びます

bay

fly

おくりもの

贈り物

quà tặng

present, gift

ふし

不死

bất tử

immortality

かなしみます

悲しみます

đau buồn

grieve

いきます

生きます

sống

live

～のじゅんに

～の順に

theo thứ tự ~

in ~ oder

ながいきます

長生ます

sống lâu

live long

～にかんけいがあります

～に関係があります

có liên quan đến ~

be related to ~

ウサギ

con thỏ

rabbit

もちつき

giã bánh giày

rice-cake making

Đọc hiểu

竹取（たけとり）物語（ものがたり）

　昔（むかし）、あるところにおじいさんとおばあさんが住（す）んでいました。おじいさんは山（やま）から竹（たけ）を取（と）って来（き）て、いろいろなものを作（つく）って、売（う）っていました。

　ある日（ひ）、おじいさんは不思議（ふしぎ）な光（ひかり）を出（だ）している竹（たけ）を見（み）つけて、切（き）りました。仲（なか）には小（ちい）さな、かわいい女（おんな）の子（こ）がいました。子（こ）どもがいないおじいさんとおばあさんはとても喜（よろこ）んで、女（おんな）の子（こ）に「かぐや姫（ひめ）」と言（い）う名前（なまえ）をつけて、大切（たいせつ）に育（そだ）てました。かぐや姫（ひめ）はどんどん大（おお）きくなって、とてもきれいになりました。

　美（うつく）しいかぐや姫（ひめ）のことを聞（き）いて、男（おとこ）たちが結婚（けっこん）を申（もう）し込（こ）みにきました。「どうぞ、かぐや姫（ひめ）と結婚（けっこん）させてください。｣おじいさんはかぐや姫（ひめ）に男（おとこ）たちの気持（きも）ちを伝（つた）えましたが、かぐや姫（ひめ）は結婚（けっこん）したくないと言（い）いました。

　しかし、５人（にん）の男（おとこ）があきらめなかったので、「私（わたし）がお願（ねが）いしたものを探（さが）してきた人（ひと）と結婚（けっこん）します」と言（い）って、男（おとこ）たちを遠（とお）い国（くに）へ行（い）かせました。かぐや姫（ひめ）が男（おとこ）たちに頼（たの）んだものはとても珍（めずら）しくて、探（さが）すのが大変（たいへん）でした。

　１人（ひとり）はインドへ仏（ほとけ）の石（いし）の鉢（はち）を探（さが）しに行（い）きました。１人（ひとり）は東（ひがし）の海（うみ）にある山（やま）へ行（い）って、宝石（ほうせき）でできた木（き）の枝（えだ）を取（と）って来（こ）なければなりませんでした。 1人（ひとり）は絶対（ぜったい）に燃（も）えないネズミの皮（かわ）の着物（きもの）を探（さが）しに中国（ちゅうごく）へ行（い）きました。１人（ひとり）は竜（りゅう）の首（くび）の玉（たま）を、１人（ひとり）はつばめが持（も）っている珍（めずら）しい貝（かい）を取（と）って来（こ）なければなりませんでした。しかし、３年過（ねんす）ぎても、誰（だれ）も頼（たの）んだものを持（も）って来（く）ることができませんでした。無理（むり）なことをして、病気（びょうき）になった男（おとこ）や死（し）んでしまった男（おとこ）もいました。

　天皇（てんのう）もかぐや姫（ひめ）が好（す）きになり、妻（つま）にしたいと思（おも）いました。何回（なんかい）も手紙（てがみ）で気持（きも）ちを伝（つた）えましたが、「はい」と言（い）わせることはできませんでした。

　そして、また３年（ねん）が過（す）ぎて、夏（なつ）になりました。かぐや姫（ひめ）は毎晩（まいばん）月（つき）を見（み）て泣（な）くようになりました。

　「かぐや姫（ひめ）、どうしたの？」

　「私（わたし）はこの世界（せかい）の者（もの）ではありません。月（つき）の世界（せかい）から来（き）たのです。次（つぎ）の満月（まんげつ）の晩（ばん）に月（つき）へ帰（かえ）らなければなりません。それで、とても悲（かな）しいのです。」

　びっくりしたおじいさんは天皇（てんのう）に「かぐや姫（ひめ）を帰（かえ）らせないでください。」とお願（ねが）いしました。満月（まんげつ）の夜（よる）、天皇（てんのう）はたくさんの兵隊（へいたい）におじいさんの家（いえ）を守（まも）らせました。しかし、夜中（よなか）に家（いえ）の周（まわ）りは不思議（ふしぎ）な光（ひかり）でいっぱいになって、兵隊（へいたい）たちは何（なに）も見（み）えなくなりました。月（つき）から車（くるま）が迎（むか）えに来（き）たのです。かぐや姫（ひめ）が乗（の）った月（つき）の車（くるま）は空（そら）を飛（と）んで行（い）きました。

　ところで、かぐや姫（ひめ）は帰（かえ）る時（とき）に、おじいさんたちに贈（おく）り物（もの）をしました。それは「不死（ふし）の薬（くすり）」でした。おじいさんとおばあさんはとても悲（かな）しんで、薬（くすり）を飲（の）まないで、死（し）んでしまいました。天皇（てんのう）はかぐや姫（ひめ）がいない世界（せかい）で生（い）きていても、意味（いみ）がないと思（おも）って、高（たか）い山（やま）の上（うえ）で薬（くすり）を焼（や）かせました。それから、その山（やま）は「不死（ふし）の山（やま）」から「富士（ふじ）の山（やま）」、そして、「富士山（ふじさん）」と言（い）う名前（なまえ）になったのです。

Trả lời câu hỏi

I 1．a～fを話（はなし）の順（じゅん）に並（なら）べてください。

　　　1（　）→ 2（　）→ 3（　）→ 4（　）→ 5（　）→ 6（　）

　2．正（ただ）しい答（こた）えを選（えら）んでください。

　　1)　かぐや姫（ひめ）は地球（ちきゅう）の人（ひと）でしたか。

　　　①はい　　②いいえ

　　2)　かぐや姫（ひめ）は男（おとこ）たちに何（なに）をさせましたか。

　　　①外国（がいこく）旅行（りょこう）をする

　　　②結婚（けっこん）の準備（じゅんび）をする

　　　➂珍（めずら）しい物（もの）を探（さが）す

　　3)　かぐや姫（ひめ）は天皇（てんのう）と結婚（けっこん）したいと思（おも）いましたか。

　　　①はい　　②いいえ

　　4)　かぐや姫（ひめ）はどうして悲（かな）しそうでしたか。

　　　①月（つき）が嫌（きら）いだから

　　　②おじいさんたちと別（わか）れなけばならないから。

　　　➂地球（ちきゅう）の人（ひと）と結婚（けっこん）できないから。

　　5)　どうして天皇（てんのう）は不死（ふし）の薬（くすり）を焼（や）かせましたか。

　　　①おじいさんたちが死（し）んだから

　　　②薬（くすり）を嫌（きら）いだから

　　　➂長（ちょう）生（い）きしても、意味（いみ）がないから

II　あなたの国（くに）に月（つき）に関係（かんけい）がある話（はなし）がありますか。

Đáp Án & Dịch

竹取（たけとり）物語（ものがたり）

Câu chuyện ông lão đốn tre.

昔（むかし）、あるところにおじいさんとおばあさんが住（す）んでいました。

Ngày xưa, có ông lão và bà lão sống ở vùng nọ.

おじいさんは山（やま）から竹（たけ）を取（と）って来（き）て、いろいろなものを作（つく）って、売（う）っていました。

Ông già chặt tre trên núi về, làm nhiều đồ khác nhau rồi đem bán.

ある日（ひ）、おじいさんは不思議（ふしぎ）な光（ひかり）を出（だ）している竹（たけ）を見（み）つけて、切（き）りました。

Một ngày nọ, ông lão tìm thấy một cây tre phát ra ánh sáng kỳ lạ, rồi ông chặt xuống.

仲（なか）には小（ちい）さな、かわいい女（おんな）の子（こ）がいました。

Bên trong có một cô gái nhỏ và xinh xắn.

子（こ）どもがいないおじいさんとおばあさんはとても喜（よろこ）んで、女（おんな）の子（こ）に「かぐや姫（ひめ）」と言（い）う名前（なまえ）をつけて、大切（たいせつ）に育（そだ）てました。

Ông lão và bà lão không có con rất vui mừng, đặt tên cho cô bé là công chúa Kaguya, rồi nuôi nấng trân trọng.

かぐや姫（ひめ）はどんどん大（おお）きくなって、とてもきれいになりました。

Công chúa Kaguya lớn nhanh như thổi và trở nên rất xinh đẹp.

美（うつく）しいかぐや姫（ひめ）のことを聞（き）いて、男（おとこ）たちが結婚（けっこん）を申（もう）し込（こ）みにきました。

Nghe câu chuyện về công chúa Kaguya xinh đẹp, những người đàn ông đã đến cầu hôn nàng.

「どうぞ、かぐや姫（ひめ）と結婚（けっこん）させてください。｣おじいさんはかぐや姫（ひめ）に男（おとこ）たちの気持（きも）ちを伝（つた）えましたが、かぐや姫（ひめ）は結婚（けっこん）したくないと言（い）いました。

“Hãy cho phép tôi kết hôn với công chúa Kaguya” Ông lão truyền đạt lại tình cảm của người đàn ông với công chúa Kaguya, nhưng công chúa Kaguya nói rằng không muốn kết hôn.

しかし、５人（にん）の男（おとこ）があきらめなかったので、「私（わたし）がお願（ねが）いしたものを探（さが）してきた人（ひと）と結婚（けっこん）します」と言（い）って、男（おとこ）たちを遠（とお）い国（くに）へ行（い）かせました。

Nhưng mà, 5 người đàn ông không bỏ cuộc, nên công chúa đã nói rằng “Sẽ kết hôn với người tìm về được đồ vật mà tôi yêu cầu”, rồi cho những người đàn ông đó đến những đất nước xa xôi.

かぐや姫（ひめ）が男（おとこ）たちに頼（たの）んだものはとても珍（めずら）しくて、探（さが）すのが大変（たいへん）でした。

Đồ vật mà công chúa Kaguya yêu cầu với những người đàn ông rất hiếm và khó tìm.

１人（ひとり）はインドへ仏（ほとけ）の石（いし）の鉢（はち）を探（さが）しに行（い）きました。

Một người đến Ấn Độ để tìm chiếc bát bằng đá của đức Phật.

１人（ひとり）は東（ひがし）の海（うみ）にある山（やま）へ行（い）って、宝石（ほうせき）でできた木（き）の枝（えだ）を取（と）って来（こ）なければなりませんでした。

Một người phải đi đến ngọn núi trên biển phía đông và lấy những cành cây làm bằng đá quý.

1人（ひとり）は絶対（ぜったい）に燃（も）えないネズミの皮（かわ）の着物（きもの）を探（さが）しに中国（ちゅうごく）へ行（い）きました。

Một người đến Trung Quốc để tìm kiếm Kimono làm từ da chuột mà đốt thì tuyệt đối không cháy.

１人（ひとり）は竜（りゅう）の首（くび）の玉（たま）を、１人（ひとり）はつばめが持（も）っている珍（めずら）しい貝（かい）を取（と）って来（こ）なければなりませんでした。

Một người phải đi lấy viên ngọc ở cổ con rồng, và người kia phải lấy chiếc vỏ sò quý hiếm mà chim én sở hữu.

しかし、３年過（ねんす）ぎても、誰（だれ）も頼（たの）んだものを持（も）って来（く）ることができませんでした。

Nhưng mà, 3 năm trôi qua, không ai có thể mang về đồ vật đã được yêu cầu.

無理（むり）なことをして、病気（びょうき）になった男（おとこ）や死（し）んでしまった男（おとこ）もいました。

Cũng có người đàn ông vì cố gắng quá sức nên đã đổ bệnh và cũng có người đàn ông đã mất đi.

天皇（てんのう）もかぐや姫（ひめ）が好（す）きになり、妻（つま）にしたいと思（おも）いました。

Thiên Hoàng cũng yêu công chúa Kaguya và muốn cưới cô làm vợ.

何回（なんかい）も手紙（てがみ）で気持（きも）ちを伝（つた）えましたが、「はい」と言（い）わせることはできませんでした。

Nhiều lần viết thư để truyền đạt tình cảm, nhưng không thể khiến cô ấy đồng ý.

そして、また３年（ねん）が過（す）ぎて、夏（なつ）になりました。

Và 3 năm nữa cũng trôi qua, mùa hè đến.

かぐや姫（ひめ）は毎晩（まいばん）月（つき）を見（み）て泣（な）くようになりました。

Công chúa Kaguya nhìn lên mặt trăng mỗi đêm rồi khóc.

「かぐや姫（ひめ）、どうしたの？」

Công chúa Kaguya, có chuyện gì thế?

「私（わたし）はこの世界（せかい）の者（もの）ではありません。

“Con không phải là người ở thế giới này.

月（つき）の世界（せかい）から来（き）たのです。

Con đến từ thế giới cung trăng.

次（つぎ）の満月（まんげつ）の晩（ばん）に月（つき）へ帰（かえ）らなければなりません。

Con phải trở lại cung trăng vào đêm trăng tròn tới.

それで、とても悲（かな）しいのです。」

Vì vậy con rất buồn”.

びっくりしたおじいさんは天皇（てんのう）に「かぐや姫（ひめ）を帰（かえ）らせないでください。」とお願（ねが）いしました。

Ông lão hoảng hốt rồi cầu xin Thiên Hoàng “Xin đừng để công chúa Kaguya trở về”.

満月（まんげつ）の夜（よる）、天皇（てんのう）はたくさんの兵隊（へいたい）におじいさんの家（いえ）を守（まも）らせました。

Vào đêm trăng tròn, Thiên Hoàn sai nhiều binh lính đến canh giữ nhà ông lão.

しかし、夜中（よなか）に家（いえ）の周（まわ）りは不思議（ふしぎ）な光（ひかり）でいっぱいになって、兵隊（へいたい）たちは何（なに）も見（み）えなくなりました。

Nhưng mà, vào nửa đêm, xung quanh nhà tràn ngập một thứ ánh sáng kì lạ, những binh lính không thể nhìn thấy gì cả.

月（つき）から車（くるま）が迎（むか）えに来（き）たのです。

Chiếc ô tô từ cung trắng đến đón.

かぐや姫（ひめ）が乗（の）った月（つき）の車（くるま）は空（そら）を飛（と）んで行（い）きました。

Xe ô tô từ cung trăng mà công chúa Kaguya ngồi lên bay lên bầu trời.

ところで、かぐや姫（ひめ）は帰（かえ）る時（とき）に、おじいさんたちに贈（おく）り物（もの）をしました。

Khi công chúa Kaguya rời đi, cô ấy đã tặng quà cho ông bà lão.

それは「不死（ふし）の薬（くすり）」でした。

Đó là “Thuốc trường sinh bất tử”.

おじいさんとおばあさんはとても悲（かな）しんで、薬（くすり）を飲（の）まないで、死（し）んでしまいました。

Ông lão và bà lão vì rất buồn nên đã không uống thuốc rồi mất đi.

天皇（てんのう）はかぐや姫（ひめ）がいない世界（せかい）で生（い）きていても、意味（いみ）がないと思（おも）って、高（たか）い山（やま）の上（うえ）で薬（くすり）を焼（や）かせました。

Thiên Hoàng nghĩ rằng sống trong thế giới không có công chúa Kaguya thì cũng không có ý nghĩa, nên đã đốt thuốc ở trên đỉnh núi cao.

それから、その山（やま）は「不死（ふし）の山（やま）」から「富士（ふじ）の山（やま）」、そして、「富士山（ふじさん）」と言（い）う名前（なまえ）になったのです。

Sau đó, ngọn núi đó có tên “Núi Fushi” thành “Núi Fuji” và đã trở thành “Fujisan – Núi Phú Sĩ”.

I 1．a～fを話（はなし）の順（じゅん）に並（なら）べてください。

Hãy xếp a~f theo thứ tự của câu chuyện.

　　　1（b）→ 2（e）→ 3（c）→ 4（a）→ 5（f）→ 6（d）

　2．正（ただ）しい答（こた）えを選（えら）んでください。

Hãy chọn câu trả lời đúng.

　　1)　かぐや姫（ひめ）は地球（ちきゅう）の人（ひと）でしたか。

Công chúa Kaguya là người trái đất?

　　　①はい　　②いいえ

1. Đúng 2. Sai

　　2)　かぐや姫（ひめ）は男（おとこ）たちに何（なに）をさせましたか。

Công chúa Kaguya đã bảo những người đàn ông làm gì?

　　　①外国（がいこく）旅行（りょこう）をする

1. Du lịch nước ngoài

　　　②結婚（けっこん）の準備（じゅんび）をする

2. Chuẩn bị kết hôn

　　　➂珍（めずら）しい物（もの）を探（さが）す

3. Tìm đồ vật quý hiếm

　　3)　かぐや姫（ひめ）は天皇（てんのう）と結婚（けっこん）したいと思（おも）いましたか。

Công chúa Kaguya có muốn kết hôn với Thiên Hoàng không?

　　　①はい　　②いいえ

1. Có 2. Không

　　4)　かぐや姫（ひめ）はどうして悲（かな）しそうでしたか。

Tại sao Công chúa Kaguya có vẻ buồn?

　　　①月（つき）が嫌（きら）いだから

1. Vì ghét mặt trăng

　　　②おじいさんたちと別（わか）れなけばならないから。

2. Vì phải chia tay với ông bà lão

　　　➂地球（ちきゅう）の人（ひと）と結婚（けっこん）できないから。

3. Vì không thể kết hôn với người ở trái đất

　　5)　どうして天皇（てんのう）は不死（ふし）の薬（くすり）を焼（や）かせましたか。

Tại sai Thiên Hoàng đốt thuốc trường sinh bất tử?

　　　①おじいさんたちが死（し）んだから

1. Vì ông bà lão đã chết

　　　②薬（くすり）を嫌（きら）いだから

2. Vì ghét thuốc

　　　➂長（ちょう）生（い）きしても、意味（いみ）がないから

3. Vì cho dù sống lâu cũng không có ý nghĩa

II　あなたの国（くに）に月（つき）に関係（かんけい）がある話（はなし）がありますか。

Ở đất nước bạn có câu chuyện liên quan đến cung trăng không?

Hình tham khảo

Từ vựng Ngữ pháp Luyện đọc Hội thoại Luyện nghe Bài tập Hán tự Luyện Kanji Đọc hiểu Kiểm tra Tham khảo Nâng cao